Tozköy (Mahura)

TOZKÖY - MAHURA

Köyün eski ismi Mahura (Çömlekçi) yeni ismi Tozköy olup İkizdere’den başlayan batıda İksenit, güneyde Kama ve Petran, doğuda Yerelma Köyü, kuzeyde yine İksenit hudutları içinde İkizdere Vadisi’nin 1300-1400 m. rakımında yer alan eski bir yerleşim yeridir.

İlk yerleşim tarihi kesin bilinmemekle birlikte Sakandoz Camisi’nin kitabesinde caminin yapım tarihi Rumi 1217 olarak yazmaktadır, Sırt Camisi’nin de bu camiden 100-150 yıl önce yapıldığı söylenmektedir. Rivayet olur ki köyde Lalaçı Yaylası Osmanlı ordularına bir süreliğine Trabzon’a inişte konaklama yeri olarak kullanılmıştır.

Köyde Rumlarla birlikte Müslümanlar yakın geçmişe kadar beraber yaşamaktaydı. Halen Sırt ve Sakandoz Mahalleri’nde Rumlardan kalma dövme bakır ocaklarının kalıntılarını görmek mümkündür.
İkizdere ve komşu bir çok köy gibi büyük Rus işgaline maruz kalmıştır. Lakin işgal kısa bir sürede bastırılmış olup can ve mal kaybı olmamıştır.

Şimdi Aylas Camisi olarak kullanılan mekan o dönemde Sakoğlu’nun gözetleme kulesi olarak kullanıldığı söylenmektedir. Köyümüzün 1. Dünya Savaşı’nda da bir çok şehit verdiği de bilinmektedir.

Köyde sırasıyla Hıça, Ayvazlı, Husikalar, Likop, Dissoğları, Sakandoz, Aylas, Sırt, Karşıki Merze, Turahlı, olmak üzere 10 mahalleden oluşmaktadır. Yakın geçmişte 225 haneden oluşmakta idi ve nüfus yoğunluğu fazlaydı. Arazi az ve verimsiz olduğundan köyümüz çok fazla göç vermiştir. Kış mevsiminde köyde kalan hane sayısı bir elin parmaklarını geçmemektedir.

Köyde inşaat işlerinin her aşamasında var olan oldukça kalifiye elemanlar yetiştirmiştir. Bunların bir çoğu zaman içinde müteahhitliğe geçmiştir.

Köyde geçim tamamen hayvancılık üzerine kurulmuştur. Uzun yıllardan beri yapılmakta olan kara-kovan arıcılık az da olsa yapılmaktadır.

KAYNAK: tozkoymahura.com